این روند دیپلماتیک در شرایطی صورت گرفت که به سبب اظهارات ضد و نقیض مقامات آمریکایی به ویژه تأکید آن‌ها بر عدم امکان برخورداری جمهوری اسلامی از حق غنی‌سازی، گفت‌وگوها در آستانه بن‌بست قرار گرفته بود.
با این حال در شرایطی رم پایتخت ایتالیا دیروز عصر میزبان دور پنجم مذاکرات با میانجی‌گری عمان بود که وزیر امور خارجه کشورمان پیش از حضور در این کارزار با انتشار پیامی، مواضع کلیدی تهران را اعلام کرد. سیدعباس عراقچی در توییتی نوشت: «برای دور پنجم مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا عازم رم هستم. یافتن مسیر دستیابی به توافق، معادله پیچیده‌ای نیست: سلاح هسته‌ای صفر = توافق داریم. غنی‌سازی صفر = توافقی در کار نیست. وی سپس خطاب به آمریکایی‌ها تأکید کرد: زمان تصمیم‌گیری فرارسیده است... .

جزئیاتی از پنجمین دور از مذاکرات
مذاکرات روز گذشته ایران و ایالات متحده اما در محل اقامت سفیر سلطنت عمان در رم با وساطت و میانجی‌گری بدر بوسعیدی، وزیر خارجه عمان برگزار شد. بنا بر برنامه‌ریزی انجام گرفته مذاکرات دور پنجم حوالی ساعت ۱۵ به وقت تهران در شرایطی آغاز شد که جو منفی موجود بر فضای ابهام افزوده بود. به طور نمونه خبرنگار آکسیوس خبر درخواست آمریکایی‌ها برای بازدید از مراکز نظامی را همزمان با مذاکره منتشر کرد که از سوی منابع ایرانی رد شد. با این حال وزیر امور خارجه پس از پایان مذاکرات با بیان اینکه یکی از حرفه‌ای‌ترین ادوار مذاکراتی را در دور پنجم مذاکرات داشتیم، گفت: مواضع ما کاملاً روشن است و بر آن‌ها ایستادگی داریم. الان طرف آمریکایی درک بهتری از مواضع ما دارد. عراقچی با بیان اینکه وزیر خارجه عمان ایده‌هایی داشت و قرار شد کار کارشناسی بیشتری در پایتخت‌ها روی آن‌ها صورت بگیرد و این راهکارها می‌تواند احتمالاً راه‌گشا باشد، افزود: مذاکرات پیچیده‌تر از این است که با چند جلسه کوتاه حل و فصل شود. در جلسات آینده به راهکارهای قابل پیشرفت می‌رسیم. هنوز در این مرحله نیستیم. احتمال پیشرفت وجود دارد.طبق آخرین اخبار منتشر شده، در این دور از گفت‌وگوها درباره تحریم‌هایی که آمریکا در روزهای گذشته علیه ایران وضع کرده صحبت شده است. در پایان ایران و آمریکا برای ادامه مذاکرات آمادگی خود را اعلام کردند ولی هنوز درباره زمان بعدی مذاکرات تصمیمی گرفته نشده و قرار است وزیر خارجه عمان زمان بعدی را مشخص کند.
وزیر خارجه عمان نیز پس از پایان مذاکرات که سه ساعت به طول انجامید با انتشار توییتی نوشت: دور پنجم مذاکرات ایران و آمریکا امروز در رم با مقداری پیشرفت، اما بدون نتیجه‌گیری نهایی به پایان رسید. امیدواریم در روزهای آینده مسائل باقی‌ مانده را روشن کنیم تا بتوانیم به سوی هدف مشترکِ دستیابی به توافقی پایدار و محترمانه پیش برویم.

مصمم به صیانت از منافع ملت ایران هستیم
فارغ از اخبار منتشر شده، از همان ابتدا مشخص بود گره اصلی مذاکرات در دور پنجم بحث ضرورت تداوم غنی‌سازی در داخل ایران است. تهران پس از تکرار اظهارات مقامات واشنگتن از جمله استیو ویتکاف درباره اینکه «غنی‌سازی یک درصدی» هم مورد پذیرش نیست،‌ درباره دور پنجم مذاکرات اعلام کرد در حال بررسی است و در نهایت چهارشنبه شب پس از اعلام بدر بوسعیدی به عنوان واسطه و هماهنگ‌کننده این گفت‌وگوها مبنی بر اینکه روز جمعه پنجمین دور مذاکرات در رم برگزار خواهد شد، اسماعیل بقایی، سخنگوی دستگاه دیپلماسی از موافقت ایران با پیشنهاد عمان خبر داد. عراقچی هم در این باره گفت: واسطه عمانی تلاش زیادی صورت داده و از دو طرف دعوت کرده و از ما خواسته در دور پنجم شرکت کنیم که شاید راه ‌حلی پیدا شود.
وزیر خارجه افزود: به وزیر خارجه عمان گفتم ویتکاف موضع خود را علنی کرده من هم علنی گفتم و آیا احتیاجی هست که به رم بیاییم و صحبت کنیم و اگر قرار است این گونه صحبت کنیم احتیاجی نیست به رم بیاییم. ایشان دلایلی داشت و اصرار کرد و سپس صحبت‌هایی را از آن طرف نقل کرد و مجموعاً ما به این نتیجه رسیدیم که این دور را هم شرکت کنیم و ببینیم به کجا خواهیم رسید. عراقچی شب جمعه نیز بار دیگر با حضور در برنامه‌ای رسانه‌ای ضمن تبیین مواضع ایران در مذاکرات و اینکه عقب‌نشینی از غنی‌سازی در کار نخواهد بود، گفت: ما از حقوق خود نمی‌گذریم و برنامه هسته‌ای ما به شمول غنی‌سازی باید ادامه یابد. آمادگی داریم اقدام‌های اعتمادساز و شفافیت‌ساز را اتخاذ کنیم.
ما از ماهیت صلح‌آمیز برنامه خود مطمئن هستیم، مشکل اصولی با نظارت‌ها و شفافیت بیشتر نداریم، مگر اینکه خلاف عرف بخواهند چیزهایی را تحمیل کنند.

پارازیت‌های صهیونیستی روی موج مذاکرات
در کنار چالش موجود بر سر ادامه مذاکرات که به سبب زیاده خواهی‌های دولت ترامپ ایجاد شده، مسئله دیگر که گفت‌وگوها را در بن‌بست قرار داده نقش مخرب مستقیم رژیم صهیونیستی در این رویداد است. بر این اساس در پی انتشار برخی اخبار در رسانه‌ها از جمله سی‌ان‌ان درباره آمادگی رژیم صهیونیستی برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات، عراقچی پنجشنبه در نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل، رئیس شورای امنیت و مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ضمن هشدار نسبت به هر گونه ماجراجویی اسرائیل درباره تأسیسات هسته‌ای ایران، تصریح کرد: به هر گونه تهدید یا عمل متخلفانه توسط این رژیم، قاطعانه پاسخ می‌دهیم. وی همچنین آمریکا را مورد اشاره قرار داد و گفت: ما همچنین بر این باوریم در صورت وقوع هر گونه حمله‌ای علیه تأسیسات اتمی ایران از سوی رژیم صهیونیستی، دولت آمریکا نیز در آن سهیم بوده و مسئولیت حقوقی دارد. هشدار عراقچی در حالی است که اخبار منتشر شده بیانگر آن است که استیو ویتکاف پیش از برگزاری مذاکرات در رم با «دیوید بارنیا» رئیس موساد و «ران درمر» وزیر امور راهبردی رژیم صهیونیستی دیدار کرده است. از سوی دیگر شاهد برقراری تماس تلفنی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی و دونالد ترامپ در آستانه دور پنجم مذاکرات بودیم که به نوعی تکاپوی این رژیم برای تخریب روند دیپلماسی را باز هم عیان کرد. بر این اساس در پنجمین دور از مذاکرات ایران و آمریکا، نقش اسرائیل پنهان نبوده، بلکه بیش از هر زمان دیگری پررنگ بوده است. حضور همزمان مقامات موساد و وزیران اسرائیلی در کنار هیئت آمریکایی نشان‌دهنده دخالت مستقیم در روند مذاکرات است.
در کنار مسائل ذکر شده ادامه رویکرد مخرب آمریکا در مواجهه با ایران نیز قابل توجه است. بر این اساس تنها دو روز پیش از مذاکرات، وزارت خارجه ایالات متحده در گام خصمانه‌ای اعلام کرد اشخاص یا نهادهایی که برخی مصالح ساختمانی خاص را در اختیار ایران قرار دهند، مشمول تحریم‌های جدید آمریکا خواهند شد!
همین روندهای گفته شده بر جو منفی حاکم بر دور پنجم مذاکرات افزوده بود. رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران با اشاره به این واقعیت‌ها پیش از مذاکرات درباره مسیر پرچالش موجود در پاسخ به این پرسش که اگر مذاکرات به سرانجام نینجامد گزینه بعدی و پلن بی ایران چه خواهد بود؟ عنوان کرد: «آن‌ها باید دنبال پلن بی باشند. ما برنامه خود را ادامه می‌دهیم. برنامه هسته‌ای ایران که ادامه دارد».

خبرنگار: هدایت جاوید